ბეგლარ ახოსპირელის თბილისი

მიცნობდეთ – ბეგლარ ახოსპირელი, ცნობილი მაგნატი. აქეთკენ ჩემი სახელი ბევრს არ გაუგია, რადგან ძირითადად უცხოეთში ვსაქმიანობ. მართალია, თბილისში ხშირად ჩამოვდივარ, მაგრამ არა ბიზნესთან დაკავშირებულ საქმეებზე. ალბათ, ყველანი მიხვდით, რომ ბევრი ფულის პატრონი ვარ. ჩემნაირ ხალხს კი ყოველთვის რაღაც ჰობი აქვს. რაიმე გატაცება ჩვენ ძალიან გვჭირდება, რათა ამ საქმეს ფული დავახარჯოთ და საკუთარ ასდოლარიან კუპიურებშივე არ ჩავიხრჩოთ. მეც ჩემი მძიმე ჯიბის შესამსუბუქებლად კარგი გამოსავალი გამოვნახე:

ძველი თბილისი ძალიან მიყვარს. თუმცა, მე მას ძველს არ ვუწოდებ. ან კი, რატომაა ძველი? ძველი კი არა, უბრალოდ, უფრო ადრე აშენებულია. ეს ფასადურ ნაგავს მიღმა დარჩენილი ქალაქია, და თანაც, ძალიან ლამაზი. ვინმეს გიცდიათ, ჭავჭავაძეზე, მელიქიშვილსა თუ რუსთაველზე გავლას, მათი პარალელური ქუჩებით გესარგებლათ? აი, რა არის თბილისი: ბანკებისა და კაფეების, ათასი ბრჭყვიალა წარწერისა და უთვალავ შუშაში ჩასმული შენობების გარეშე. მე სწორედ ასე დავდივარ, ვიწრო ქუჩებით, ბორშისა თუ მოხარშული ხახვის სუნის მქონე იტალიური ეზოებით, გაუთავებელი აღმართებითა და დაღმართებით. დამღლელი კია, მაგრამ სამაგიეროდ ჩემ ქვემოთ ალაგ-ალაგ შემორჩენილი ქვაფენილია, ზემოთ მრგვალი, სვეტებიანი, აივნები(ზოგი ხის, შეკიდულები, გამოწნულები), გვერდით  ძველი, გრძელსახელურიანი, ჩუქურთმიანი კარებები, ზედ ჩამოკიდებული ფოსტის ყუთითა(წარწერით, “Для писем и газет”) და თავზე ძველებური ლამპებით. აი ეს არის სილამაზე და მე ამ სილამაზეში ვხარჯავ მილიონებს, ვყიდულობ ყველა შენობას, ყველა აივანს, ყველა კარს, ყველა ჩუქურთმას(არ დაგიმალავთ, ეს ამბავი დიდადაც მეამაყება). თანაც ამ ქუჩებიდან ზოგი იაშვილია, ზოგი ლეონიძე, ზოგი გალაკტიონი და ა.შ. ალბათ, ასეთი ადგილები მათთვის განზრახ ამოირჩიეს – პოეტებს პოეტური ქუჩები შეეფერებათ.

თუმცა, პოსტმოდერნისტული არქიტექტურა, ან  უბრალოდ შუშის გროვები, აქეთკენაც ცდილობენ ინტერვენციის მოწყობას: ლერმონტოვის ქუჩაზე ერთი დიდი ძველი შენობაა, გრძელი, მართკუთხა, სვეტებიანი აივნებით. ეს აივნები როგორც კი დავინახე, მაშინვე წარმოვიდგინე, როგორ გამოვდივარ მათგან რომელიმეზე დილით და ქუჩას გადავხედავ. ამის გაფიქრებაზე მექანიკურად თავი იმ მხარეს მივატრიალე, საითაც აივანზე გამოსულს უნდა გამეხედა და რაღაც დაყირავებული სამკუთხედებისგან აგებული შენობა შემრჩა. ეს სურათი ამ ანტიკური სტილის აივნის მიერ შექმნილ ჰარმონიას იმდენად არღვევდა, რომ განრისხებული პირდაპირ ამ პითაგორას ფანების შენობაში შევიჭერი და მოვთხოვე ფასი დაესახელებინათ. მე მისი შესყიდვა და დემონსტრაციულად დანგრევა მინდოდა(თვალი ამ სეირისთვის, რაღა თქმა უნდა, ჩემი ახალი აივნიდან უნდა მედევნებინა), მაგრამ შენობა მსხვილი კომპანიის ოფისი აღმოჩნდა და იქიდან თავხედური უარით გამისტუმრეს(არც მე ვიყავი ზრდილობის განსახიერება). თუმცა, ის აივნებიანი შენობა მაინც ვიყიდე. რა იცი, რა ხდება, იქნებ ესენი ერთხელაც გაკოტრდნენ და მეც ჩემი არქუტექტურული ტერორისტული აქტისთვის ხელ-ფეხი გამეხსნება.

თბილისი ისეთივე პატარა ქალაქია, როგორი ვიწრო ქუჩებიც აქვს და ამბებიც ადვილად ვრცელდება. ჩემი ჰობის შესახებ ჭორების გაჩენას კი, სულ სამი შენობის ყიდვა დასჭირდა. ჭორები კი ათასგვარი მსმენია: ზოგი ამბობს, ხმაური არ უყვარს და ცენტრალურ ქუჩებს ამიტომ ერიდებაო(ხმაური განა ვის უყვარს); ზოგი ამბობს, ძველი შპალერების სუნი უყვარსო(ეს ჭეშმარიტება კია); ზოგი იმასაც ამბობს, კომუნისტების მიერ პაპამისისთვის წართმეულ ქონებას იბრუნებსო(ეს სისულელეა. პაპაჩემი ერთი თუში მეცხვარე იყო), ზოგი კი, უბრალოდ იდიოტს მიწოდებს. მე ერთი კი ვიცი, ბეგლარ ახოსპირელს ყოველწლიურად გადაღებილი, შუშაბანდებში ჩასმული მოციმციმე შენობები არ უყვარს და ძველი, წვიმისგანჩამორეცხილი სახლები ურჩევნია.

პ.ს. გავიგე. ვიღაცებს გუდიაშვილის მოედნის ზემოთ მდებარე ქუჩისთვის ჩემი სახელი დაურქმევიათ.

This slideshow requires JavaScript.

კაცი, რომელიც ხიდზე გადიოდა

თბილისში ბევრი ხიდია. ყველა მტკვარზეა გადებული და ყველა უშნოა. ადამიანები რომ ყოფილიყვნენ, ზოგი ფეხებდაგრეხილი იქნებოდა, ზოგი ღიპიანი, ზოგი დიდცხვირა და ასე შემდეგ. უმეტესობას არც არანაირი ისტორია არ აქვს, გარდა იმისა, რომ მთელი ცხოვრებაა ყოველ დღე ზურგზე ათასი მანქანა და ათასი კაცი გადაუვლის და გადმოუვლის ხოლმე. ხიდებსაც სხვა რა დარჩენიათ, მობზუებულები მინდობიან თავიანთ ბედს.

მაგრამ, ზოგჯერ თბილისურ ხიდებზეც ხდება საინტერესო ამბები. ამ ქალაქში, ალბათ,ა რ მოიძებნება  ხიდი, რომლიდანაც კაცი მტკვარში არ გადამხტარა თავის მოსაკლავად. ამიტომაც, ბევრ უკანასკნელ ფიქრს და სიტყვას ინახავენ ეს პირქუში ბებრები. ხანდახან საინტერესო დიალოგსაც მოჰკრავენ ხოლმე ყურს მათ ზურგზე მოსეირნეებისაგან.

აი, ახლა, უფერული ცხოვრების მქონე ერთ-ერთ თბილისურ ხიდზე, ორი ახალგაზრდა მოსეირნობს. გოგო და ბიჭი. გოგო, მაღალი, სწორთმიანი, გრძელფეხებიანი და მოხდენილცხვირიანი, ლაღად მოდის. ბიჭი კი, მასზე ერთი თავით დაბალი, სქელწარბიანი, ჩაფსკვნილი და მოკლეკისრიანი, აშკარად აღელვებულია და ლამისაა ნაბიჯიც კი აერიოს.

გოგო:

-იმ კაცის ამბავი იცი, რო დათვრა და ამ ხიდის მოაჯირზე რო დადიოდა?

ბიჭი:

-არა ნინო, არ ვიცი…

ნინო:

-მოგიყვე? დათვრა და მოაჯირზე გადი-გამოდიოდა…

ბიჭი სიტყვას აწყვეტინებს:

-ნინო, ნინო დაიცა რაღაც უნდა გითხრა.

-ხო, კაი, გისმენ დათო.

დათო მთელ თავის ძალღონეს იკრებს, ღრმად ისუნთქავს, ნინოს თავის უხეშ მარჯვენას ხელზე ჰკიდებს და აჩერებს:

-ნინო მიყვარხარ! მიყვარხარ! მიყვარხარ!- ლამის გაჰკივის. ალბათ, ზედმეტი ჰაერი ჩაისუნთქა.

ნინო მაშინვე სიარულს აახლებს. თავს დაბლა ხრის. რამდენიმე წამით თავის მაღალქუსლიან წითელ ფეხსაცმელს მოძრაობაში აკვირდება. შემდეგ ისევ მაღლა წევს, უყურებს და ეუბნება:

-ის კაცი თან ამბობდა ჩემს ბედს ვცდიო. ხიდიდან გადავარდა. ცურვა არ იცოდა და დაიხრჩო.

-ნინო, მიყვარხარ!!!

-შენ იცი ცურვა?

 

 

პ.ს. მე აქ ვარ, მიყვარხარ და ყველაზე მაღალი ხიდის მოაჯირზეც გავივლი და მტკვარსაც გადავცურავ.

პ.პ.ს.(ჩამატებულია ორი თვის შემდეგ) მოგატყუე.

თერმომეტრი

თორმეტი საათი იქნებოდა, მანქანის უკანა სავარძელზე მოკალათებულმა ფანჯარას მიკრობილი თავი რომ ავწიე და თვალები გავახილე. ჩახუთული ჰაერი ჩემს ნესტოებს ეუცხოვათ და  გამომაღვიძეს. მაშინვე ვიფიქრე, ჩამოვედი–მეთქი და არც შევმცდარვარ. ბენზინგასამართ სადგურზე თერმომეტრი 36 გრადუსს აჩვენებდა. ესეც შენი солнечная тбилиси, the city that loves you. აგვისტოს შუა რიცხვებში ამ ქალაქზე აუტანელი ადგილი მარტო ვირის ტრაკია. და ამ საჯდომისმაგვარ ცხელ გაურკვევლობაში ათი დღე უნდა დავყო, სანამ მეგობრებთან ერთად მთებს არ მივაშურებ.

ჩემმა კეთილისმსურველებმა ავლაბარში ჩამომსვეს. ბარგში ერთი ზურგჩანთა გადიოდა. სოფელში ორი დღით წავედი, მერე სათვალავი ამერია და უკან ორი კვირის შემდეგ ვბრუნდები: წვერგაუპარსავი, თმაგაბურძგნული, მოკლე, ცისფერ შორტებში და ჯერ კიდევ იქაურ ტალახში გასვრილ “შლოპანცებში”. ფანტანის მიდამოებში ერთი სომეხი ტაქსისტი თავისი კრემისფერი ნოლ შესტით დავიმარტოხელე და დედისერთა ხუთლარიანით სახლში გაყვანაზე დავითანხმე.გვერდზე მივუსკუპდი, “ტყუილი ღვედი” გადავიჭირე, მერე ტაქსისტის ლურჯ ვაისროისაც გავუკიდე და შოფრის პოზაც მივიღე(ფანჯარაზე ჩამოდებული ხელით).

სიცხეებზე, სეტყვებზე და ზავაცკოი მატორებზე ერთი ათი წუთი ვისაუბრეთ. მერე ორივე ჩუმად მივყვებოდით ნოლ შესტის გუგუნის ხმას, რომელიც წინა ცხოვრებაში უეჭველად ლურჯი ცხენი იყო. ცოტა ხანში, “ბარდაჩოკის” დაბლა შესადებში ძველისძველი გაზეთები შევნიშნე. ერთ–ერთს “ბურჯანაძე–დემოკრატების” სიმბოლო, მუხის ხე ეხატა. მახსოვს ეს გერბი, 2003 წლის ამბებია. ” არ შევწყვეტთ ბრძოლას გამარჯვებამდე !!! ” ეწერა. ამდენმა ძახილის ნიშანმა გუნება გამიფუჭა. სუფთა ცოფიანი კომუნისტური ლოზუნგი იყო. გაზეთისთვის ხელი არ მიხლია.

მალე ჩემს კორპუსსაც მივაღწიეთ და ლურჯადანაც ჩამოვსკუპდი. ლიფტში შევედი. მესამეზე რომ გამოვედი, ის შეგრძნება დამეუფლა, ყოველთვის რომ მეუფლება სოფლიდან ან ზღვიდან დაბრუნებული ჩემს სადარბაზოში რომ აღმოვჩნდები ხოლმე. მაშინ სადარბაზოსაც და სახლსაც რაღაც, სხვანაირი სუნი აქვს. ეს სუნი ალბათ ყოველთვისაა, უბრალოდ დიდი ხნის არყოფნის შემდეგ რომ ვბრუნდები, თავიდან შევიგრძნობ და მერე ვეჩვევი. მერე ვეღარც ვამჩნევ.

პირველი, რაც გავაკეთე, ჩანთის ძირს დაგდება და მაისურის გახდა იყო. მერე მოოჯახება, მერე აბაზანა და მერე თბილისში ალაგ–ალაგ შემორჩენილი მეგობრებისათვის ჩამოსვლის ამბის ცნობა. შემდეგ, რომ დავჯექი და დავფიქრდი, გამახსენდა, რომ ზეგ, 17 აგვისტოს დაბადების დღე მაქვს. ჯანდაბას, ამ 19 წელს გადავიტან, მაგრამ ერთ წელში, ორიანების ზონაში რომ შევალ, მერე რაც არ უნდა ვეცადო, ბავშვობა სულ წამერთმევა. ახლა მივხვდი, გულში რეჩხს რა მიყოფდა. არ მინდა გაზრდა, არ მინდა უფროსებისთვის შვებულების თხოვნები, არ მინდა ცოლ–შვილის სადმე გაშვებები, არ მინდა მოუცლელობები. დიდი სიამოვნებით ვიქნებოდი ისევ ის 16–17 წლის უდარდელი ბავშვი, ზაფხულში ღამეებს რომ ათენებდა მეგობრებთან ერთად ან ტყეში ცეცხლის წინ, ან ზღვის ნაპირზე, ათას სისულელეებს რომ ყვებოდა ან ისმენდა და თან რომ ეშინოდა სახლში რომ დაბრუნდებოდა, სიგარეტის სუნი არ ჰქონოდა.
არასდროს არ მიყვარდა ჩემი დაბადების დღე. განა იმიტომ, რომ დავიბადე, არამედ იმიტომ, რომ ვიზრდები.

ეიჯიზმი ჩვენში, ანუ: “ვაი, შენს პატრონს!”

ერთმა ლექტორმა გვითხრა: “თქვენ, ახალგაზრდები სიახლეს ისრუტავთ. თავში მოჩვენებითი ხვრელები გაქვთ, სადაც ყოველწამიერად ახალი ინფორმაცია დიდი რაოდენობით შედის, მაგრამ რაც უფრო გემატებათ ასაკი, ეს ხვრელები თანდათან ცოტავდება და ბოლოს ყველა საცობით დაიხშობაო.”
დღეს, დილით მეტროთი მგზავრობისას, პირველად გავიგე სადგურების ახალი გამომცხადებლის ხმა, რომელიც ორ ენაზე, ქართულსა და ინგლისურზე იუწყებოდა: “Next station, Libery Square.” კარგია, რომ ბოლო-ბოლო ეს მონოტონური და უღიმრამო ხმა, საუკუნეების შემდეგ, მაგრამ მაინც შეცვალეს და თან ინგლისურიც დაუმატეს, თორემ საწყალი უცხოელები სულ დაძაბულები იყვნენ მეტროში, რომ თავიანთი გაჩერება არ გამორჩენოდათ. ყურთასმენას დიდ ძალისხმევას ატანდნენ, რომ ამ გაუგებარ ენაში მათთვის საჭირო სიტყვები, “ვაგზლის მოედანი”, ან “რუსთაველი” ამოეცნოთ.
მეტროზე საუბარი კი ძალიან გამიგრძელდა, მაგრამ ამ პოსტის თავი და თავი სწორედ მეტროდან და მისი სადგურების გახმოვანებიდან მოდის: ვაგონში, რაღა თქმა უნდა, ხანში შესული ადამიანებიც ისხდნენ. მათმა უმრავლესობა, ჩემსავით, პირველად გაიგო ეს ახალი ხმა და მაშინვე მოჰყვნენ ლანძღვას, როგორც კი ინგლისური მოხვდათ ყურს. ჯერ უგულავას ლანძღვა დაიწყეს (აქ, უნდა აღინიშნოს, რომ თბილისის მერის რეიტინგმა ბოლო დღეებში, სავარაუდოდ, საგრძნობლად მოიმატა, რადგანაც ლანძღვაში პირველი ის მოიხსენიეს და არა საქართველოს პრეზიდენტი), შემდეგ სააკაშვილს და ბოლოს, ამერიკასაც გადასწვდნენ. არც ევროპელები დატოვეს ნაწყენები და ჰომოფობიური რეპლიკებიც არ დაიშურეს. მოკლედ, მკლავებზე სვასტიკები ან წითელი სამკლაურები აკლდათ, სხვა დანარჩენი – კლასიკა იყო.
აქ, საცობების თემას უნდა დავუბრუნდეთ. როგორც ჩანს, ამ ადამიანებს ასეთი საცობები მაქსიმალური რაოდენობით აქვთ თავში და ყველაფერ შეცვლილს, განახლებულს თუ უბრალოდ ახალს აგრესიითა და ზიზღით უყურებენ. ამის მაგალითია მამათა და შვილთა სამარადჟამო ბრძოლა: ერთნი ძველ ცხოვრების წესს, წყობასა და იდეებს რომ ემხრობიან და მეორენი – ახალს. მაგრამ, თუ დაპირისპირებას ცივილური სახე აქვს და თავისი შინაარსით ინტელექტუალურია, ეს საზოგადოებისათვის მხოლოდ კარგის მომტანია.

ასაკოვანი ადამიანისთვის ყოველთვის რთულია ახლის მიღება, რადგან მას უკვე აქვს სხვა ღირებულება ან ნორმა გათავისებული და თან ძალიან დიდი ხნის წინ(როდესაც თავად ახალგაზრდა იყო, ნორმა კი – ახალი). ის ამას მიჩვეულია და მისი უარყოფა უჭირს (მითუმეტეს, თუ ახალი ღირებულება ძველთან წინააღმდეგობაში მოდის). მას უკვე აღარ აქვს შესაფერისი ენერგია და ენთუზიაზმი რაღაცის შეცვლისა. მას მშვიდად ცხოვრება უნდა, ხოლო ახალი, მისთვის რისკი და მყუდროების დარღვევაა. რა თქმა უნდა, ეს ასაკოვანი ადამიანის აზროვნების ჩემეული წარმოჩინებაა და იგი არ ეხება ყველას, მაგრამ ეს დახასიათება მაინც ბევრს მოერგება. ამ ახალი წესების უგულებელყოფა წარმოშობს გაუგებრობას მოხუცსა და ახალგაზრდას შორის, რომელიც ჯერ უთანხმოებაში გადადის, შემდეგ დაპირისპირებაში. სწორედ აქ ჩნდება ეიჯიზმი. ეიჯიზმი ასაკობრივი დისკრიმინაციაა, გარკვეულ სტერეოტიპებსა და შეხედულებებზე დაყრდნობით წარმოშობილი. (შეიძლება, თავად ჩემი მოსაზრებაც გარკვეულ სტერეოტიპად ჩაითვალოს.) მას ორი მიმართულება გააჩნია, ერთი ახალგაზრდების დისკრიმინაცია, მეორე ასაკოვანი ხალხის.
ჩვენ სწორედაც, რომ “ეიჯისტურ” საზოგადოებაში ვცხოვრობთ, სადაც ეს დისკრიმინაცია ორმხრივია. ჩვენს საზოგადოებას ეიჯისტურთან ერთად, შეიძლება ვუწოდოთ რასისტულიც, ჰომოფობურიც, სექსისტურიც და ა.შ. ამას, ბევრი ფაქტორი უწყობს ხელს. პირველი, სტერეოტიპული აზროვნებაა.სწორედ იგი ქმნის არასწორ შეხედულებებს, რომლებსაც შემდეგ ყველას განურჩევლად არგებს. თანაც, ჩვენს საზოგადოებაში ხომ თითქმის ყველა აგრესიულია. ამ აგრესიის უმთავრეს მიზეზად შეგვიძლია დავასახელოთ ეკონომიკური მდგომარეობა და მასთან დაკავშირებული სიძნელეები, რომლებიც ადამიანის ტვინს ყველაზე მძლავრად აღიზიანებს. აგრესიას კი განთავისუფლება სჭირდება. ამისათვის საუკეთესო საშუალება ხომ დისედაც დისკრიმინებული ადამიანები არიან.
ახალგაზრდები და მოხუცები საქართველოში ერთმანეთს უპირისპირდებიან ყველაფრის გამო, პოლიტიკიდან დაწყებული ჩაცმულობით დასრულებული. რა თქმა უნდა, მთავარ როლს აქ სტერეოტიპები თამაშობენ. მაგალითად: თუ გოგონას ცხვირზე პირსინგი აქვს, ის აუცილებლად გარყვნილია.
სამართლიანობა მოითხოვს აღვნიშნოთ, რომ აგრესია ორივე მხრიდან თანაბარად მოიდს, მიუხედავად იმისა, რომ უფრო ხშირად უფროსებისგან ეიჯისტურ დამოკიდებულებაზე ვსაუბრობთ. ამისათვის, ორივე მხრიდან თითო მაგალითი მოვიყვანოთ:
პირველი. ეს არის უფროსების ასაკობრივი დისკრიმინაცია: როდესაც რობერტ სტურუას ახალგაზრდები თავისი რასისტული გამონათქვამის გამო ძალიან უხეშად მოიხსენიებდნენ და მას სწორედ ეიჯიზმის შესაფერისი ეპითეტებით ამკობდნენ. გასაგებია, რომ მან რასისტული განცხადება გააკეთა, მაგრამ მისი განცხადება ასაკიდან არ მომდინარეობს. ეს უბრალო არმენოფობიაა, რომელიც ჩვენს საზოგადოებაში ხუთი წლის ბავშვსაც კი შეიძლება ახასიათებდეს.
მეორე მაგალითს მოგახსენებთ ჩემი მეგობრის პოსტით.
უთანხმოების და ასაკებს შორის გარკვეული კულტურული დაპირისპირების უმთავრესი მიზეზი ის არის, რომ ჩვენს საზოგადოებაში, ასაკოვანი ადამიანების დიდი რაოდენობა მიმდინარე მოვლენებს ჩამორჩება(ეს შეიძლება იყოს კულტურული, პოლიტიკური თუ სოციალური პროცესები). შესაბამისად, ზოგ შემთხვევაში, იგი “თანამედროვეობას ვერ პასუხობს” და ჩვენს მიერვე ხდება იზოლირებული და გარიყული.ასაკოვანი ხალხის დიდი რაოდენობა არ არის საზოგადოებაში ინტეგრირებული და ასევე, ბევრისთვის ელემენტარული ინფორმაციაც კი არაა ხელმისაწვდომი.
ამ პრობლემის საფუძვლები ჩვენ შეიძლება ძალიან დიდ სიღრმეებში, თვით ჯანდაცვის სისტემაშიც კი მოვნახოთ, მაგრამ აქ მთავარი მაინც ჩვენ თვითონ ვართ. საბოლოოდ უნდა შევეშვათ სტერეოტიპულ აზროვნებას. სანამ არ შევიგნებთ, რომ ყველანი ერთი საზოგადოების წევრები, თანაბარი შესაძლებლობის მქონე ადამიანები ვართ; სანამ არ მივხვდებით, რომ ასაკი, სქესი, ეთნოსი თუ კანის ფერი, ადამიანის გამოსარჩევად და დასაჩაგრად კი არა, მრავალფეროვნებისთვისაა, მანამდე დიდხანს მივაძახებთ ერთმანეთს:”ვაი, შენს პატრონს!”

“მოთამაშე”

ლექციიდან რომ გამოვედი, 10 საათი იქნებოდა. დილით ადრე თბილ აუდიტორიაში ჯდომას, მოსაწყენი ლექციის მოსმენას და ამ დროს ძილისგან თავის შეკავებას გამორჩეული ნიჭი უნდა.მითუმეტეს, როდესაც წინა ღამე თავზე დაგათენდა. მოთმინება მხოლოდ ერთი საათი მეყო. ავდექი და წამოვედი. მეექვსე კორპუსიდან რუსთაველის მეტრომდე სულ ფეხით დავდივარ. ისე შევეჩვიე, რამდენიც არ უნდა მაგვიანდებოდეს ლექციაზე, მაინც ფეხით წავალ. თან ძალიან მიყვარს ხალხზე დაკვირვება. ახლაც ფეხით მივსეირნობ. მოვდივარ ქუჩაში ჯერ კიდევ ნახევრადმძინარე და ჩემნაირს სხვასაც ბევრს ვამჩნევ. უფრო მეტი ახლადგაღვიძებული სახის დაფიქსირება კი, 9 საათისკენ შეიძლება. ამ დროს მოსწავლეებსაც ხვდები და იმ ხალხსაც, რომლებიც სამსახურში მიიჩქარიან. ბევრი ზედმეტი მონდომებით წასმული მაკიაჟით ცდილობს ჩამოშლილი სახის გასწორებას, ზოგი მთელი გზა ამთქნარებს და თვალებს იფშვნიტავს, ზოგსაც კი სულ ცალ ფეხზე ჰკიდია და გაუხეავი კბილებიდან ჯანმრთელობისათვის სახიფათო ღიმილით აჯილდოვებს შემხვედრებს.
იმ დღესაც ჩვეულებრივ მოვდიოდი, როდესაც ერთმა კაცმა მიიქცია ჩემი ყურადღება. იქნებოდა ასე 30-35 წლის, დისტროფიკივით გამხდარი იყო. წვრილი ცხვირი, მოკლე თმა და ჩავარდნილი ლოყები ჰქონდა. კაზინოდან გამოდიოდა. ჩვეულებრივ, ადამიანი შენობიდან გამოსვლას და ხუთი-ექვსი საფეხურის ჩავლას ამდენ ხანს არ ანდომებს და არც ამხელა ტრაგიზმს აქსოვს. ყველაფერი ნათელი იყო: მან დიდი ფული წააგო. ეტყობოდა, იმასაც არ უძინია წინა ღამეს. მთელი ეს დრო ალბათ კაზინოში გაატარა. ამ კაზინოს გვერდით მინიმუმ ასჯერ ჩამივლია და ხშირად მინახავს იქიდან გამოსული ხალხი. ერთხელ ისიც შევამჩნიე, როგორ გამოვიდა სამი ახალგზდა გაბადრული სახით და შუა ქუჩაში ასდოლარიანი კუპიურების თვლა დაიწყო. მიუხედავად ყველაფრისა, კაზინოს სახელი მაინც არ ვიცი. რადგან შენობის შესასვლელი თავზე რკინის დიდი კონსოლით არის დაფარული, რომელიც ქოლგასავით მთელ ტროტუარზეა გადაჭიმული. სწორედ მის წინა ნაწილზეა სახელი მოთავსებული, მე კი მის ქვეშ გავდივარ ხოლმე. მაგრამ თუ არ ვცდები, სახელში “საქართველო” უნდა ერიოს.
კაცი როგორც იქნა ჩამოსცდა კიბეებს, ჯიბიდან სიგარეტი ამოიღო, წვრილი, გრძელი თითებით გაუკიდა, კოლოფი დაჭმუჭნა და იქვე, ძირს დააგდო. შემდეგ ხელები ისევ გრძელი, გახუნებული ქურთუკის ჯიბეებში ჩაიწყო, თავი მოხარა და ისე გაუყვა გზას, თითქოს ვიღაცას უკნიდან ეპარებაო. მეც უკან მივყვებოდი. როგორც ჩანს, ერთი გზა გვქონდა და არ მინდოდა მისთვის გადამესწრო. დისტანციას ვიჭერდი და თან დიდი ყურადღებით ვაკვირდებოდი. ფეხსაცმელიც და ტანსაცმელიც ძალიან გაცვეთილი ეცვა, მაგრამ ჩანდა, თავის დროზე ძვირად ფასობდნენ. ფიქრებში მისი ცხოვრების სავარაუდო ვარიანტებს ვადგენდი და ვიხილავდი. ყველაზე მართებულად ასეთი ვარიანტი ჩავთვალე: ჩაცმულობა იმაზე მეტყველებდა, რომ ოდესღაც ტანსაცმელში დიდი ფულის გადახდა შეეძლო, აქედან გამომდინარე, თავის დროზე მდიდარი კაცი იქნებოდა, რომელიც თამაშმა გააღარიბა და ტანსაცმელიც გაუცვითა.
მოთამაშე ნელი ნაბიჯით მიუყვებოდა გზას. მე კი ნელი ნაბიჯით სიარულს არ ვარ შეჩვეული და ფიქრებში გართული ძალაუნებურად ზოგჯერ ძალიან ვუახლოვდებოდი. ერთხელ კინაღამ უკნიდან დავეჯახე კიდეც. სწორედ მაშინ შევნიშნე მისი გაჭაღარავებული თმა. ჩემი მოკლე ცოდნით, ახალგაზრდა კაცს თმა ორ შემთხვევაში შეიძლება გაუჭაღარავდეს: როდესაც მას რაიმე ნივთიერების ნაკლებობა აქვს, ან როდესაც იგი ბევრს ნერვიულობს. აშკარა იყო, ჩვენს მოთამაშეს ამ შემთხვევაში მეორე ვარიანტი ერგებოდა. ხშირად მინახავს ასეთი ახალგაზრდები და ისიც კარგად ვიცი რატომ უთეთრდებოდათ ასე სწრაფად თმა გვერდებზე.
როდესაც ჩემი დანიშნულების ადგილს მიაღწია, ერთი წამით დავფიქრდი მეტროში ჩავსულიყავი, თუ კიდევ გავყოლოდი უკან. ცნობისმოყვარეობამ მძლია და გადავწყვიტე გამეგო საით მიდიოდა. აქამდე უამრავმა ავტობუსმა ჩაიარა, მაგრამ არც გაჩერებაზე მისულა და არც ტაქსისთვის დაუქნევია ხელი. ინტუიცა მკარნახობდა, რაღაც ჰქონდა ჩაფიქრებული.
ჩვენ დიდხანს ვიარეთ, ჩავიარეთ მელიქიშვილი, კოსტავა, რუსთაველი. თავისუფლების მოედანზე მიწისქვეშა გადასასვლელთან ერთი წუთით გაჩერდა, ასე იდგა კიბესთან გაუნძრევლად რამოდენიმე წამი. მერე კი დაბლა ჩავიდა. გავუყევით პუშკინს, ბარათაშვილს, და ბოლოს ხიდთან მივედით. იქ, ხიდზე მიმაგრებული ერთ-ერთი სტატუას გვერდით დადგა. უცნაური სტატუებია. თითქოს პლასტერინისგან იყვნენ გამოძერწილი. საღებავიც ასეთი უსვიათ. მოთამაშე სწორედ იმ სტატუასთან დადგა, რომელიც ვითომ წყალში ხტებოდა. ცხადი იყო რის გაკეთებასაც აპირებდა. მე შემეშინდა, არ ვიცოდი რა გამეკეთებინა. ის ხიდის შუაში იდგა, მე ბოლოში. ახლოს მისვლასაც ვერ ვბედავდი. ან რა უნდა მეთქვა? “გამარჯობა, მე კაზინოდან მოყოლებული უკან მოგყვებით და წყალში არ გადახტეთ!” იქნებ სულაც არ აპირებდა თვითმკვლელობას, იქნებ სულაც არ წაეგო ფული, იქნებ სულაც არ იყო თავის დროზე მდიდარი და იქნებ სულაც არ გაღატაკებულა თამაშის გამო. იქნებ უბრალო ადამიანი იყო, სხვებისგან არაფრით გამორჩეული და ასე აჩრდილივით სიარულიც მისი მანერა იყო. იქნებ ეს ყველაფერი უბრალოდ ჩემი ფანტაზიის ნაყოფი იყო და ის დავინახე, რისი დანახვაც მინდოდა. სწორიც რომ ვყოფილიყავი, განა რას გავაკეთებდი? მდინარეში გადავმხტარიყავი საშველად? ამ შემთხვევაში, იქნებ მე უფრო დავმხრჩვალიყავი ვიდრე ის. ერთადერთი რამ მომაფიქრდა აზრად: თუ მართლა გადახტებოდა “პატრულის” ყვირილს დავიწყებდი. ვიცი სისულელეა, მაგრამ ბოლო წლებში ყველა ასე აკეთებს და თანაც ხშირ შემთხვევაში მუშაობს. სუპერმენს რომ ეძახიან საშველად და ისიც ორ წამში იქ რომ გაჩნდება სადაც არ უნდა იყოს, პატრულზეც ასეა. ყოველ შემთხვევაში მყვირალი ამ იმედით ყვირის. მეც პატრულის იმედად ვიყავი დარჩენილი.
გულში იმაზე ვჯავრობდი, რატომ არ მიყვარდა წყალი და რატომ არ მომდომებია არასდროს ცურვა კარგად მესწავლა. ყოველთვის მერჩივნა, ნაპირთან ვმჯდარიყავი და ზღვის ხმისთვის მესმინა, როცა ჩემი მეგობრები წერტილებად მოჩანდნენ ჰორიზონტთან ახლოს. ამიტომაც ვისიცხებოდი ყველაზე ხშირად მარტო მე. ახლა კი, თვალებს აქეთ-იქით ვაცეცებდი პატრულის ეკიპაჟისთვის რომ მომეკრა სადმე თვალი, თუმცა არც მოთამაშე მავიწყდებოდა. ის კი, იდგა კვლავ გაშეშებული და მტკვარს ჩასცქეროდა, თითქოს ამ ატალახებულ, ყავისფერ წყალში ფსკერს უყურებსო. დამუღამებული ჰქონდა ეს გაშეშებით დგომა. რომ შეგეხედათ, იფიქრებდით, ალბათ არც სუნთქავსო. მე ჩემს გასაჭირში ვიყავი როდესაც სრულიად მოულოდნელად თავი სწრაფად გაასწორა და მის სახეზე ღიმილი დავინახე. მარჯვენა ხელის საჩვენებელი თითი ჰაერში ჰქონდა მრავალმნიშვნელოვნად აღმართული. ვიფიქრე, სადაცაა მისი თავის გვერდით ანთებულ ნათურას ჩააქრობს მაგ ხელით-მეთქი. ღიმილი სახეზე არ მოშორებია.
ქურთუკის ჯიბიდან მობილური ამოიღო, გაშალა ერთხანს აწვალა, ალბათ ვიღაც გადაკარგულის ნომერს ეძებდა, შემდეგ კი დარეკა და მობილური ყურზე მიიდო. ღიმილი ისევ თავის ადგილას იყო. მობილური მალევე დაკეცა და ისევ ჯიბეში ჩაიდო. ალბათ, მასაც ის ხმა მოესმა, რაც მეც ასე ხშირად მესმის ხოლმე და რომელიც ყველას გვამცნობს ხმოვანი სიგნალი, რომ უფულობის გამო უარი გვითხრეს ზარის განხორციელებაზე. ეს “ტუ-ტუ-ტუ” დაახლოებით ასე იშიფრება:“ნება იბოძეთ, და ჯერ ანგარიში შეავსეთ, გეთაყვა!” აი, ასე ზრდილობიანად. არადა, “ტუ-ტუ-ტუუ” ხომ ზუსტადაც რომ არაზრდილობიანი სიტყვების დაფარვის ყველაზე ხშირადგამოყენებადი საშუალებაა. ესე იგი, რა გამოდის? მობილური ოპერატორი ამ დროს გვაგინებს? მე, მაინც იხტიბარს არ გავიტეხ და პირველ ვერსიაზე შევჩერდები.
წინანდელთან შედარებით, კონტრასტული განწყობა არ შესცვლია და არც აჩრდილივით და ქურდივით მოკუნტულს გაუგრძელებია გზა. მხრებში გაიმართა, და ლაღი ნაბიჯებით ანჩისხატის მხარეს გადავიდა. ვიფიქრე, მგონი ეშველა-მეთქი და მეც ავტობუსების გაჩერებისკენ გავსწიე. თან გულში საკუთარი თავის მრცხვენოდა, იქნებ ყველაფერი მართლა მე მოვიგონე-მეთქი.
საღამო იყო, ექვსს გადასცდენოდა და მეც 6 საათიან ლექციაზე მაგვიანდებოდა. სწრაფი ნაბიჯებით, ისევ უავტობუსოდ მივდიოდი. ვიცოდი, ლექტორი დაგვიანების გამო არ დამტოვებდა აუდიტორიის გარეთ, მაგრამ მაინც სწრაფად მივდიოდი. ყველა ასე აკეთებს რომ აგვიანდება, რომც არ იყოს დაგვიანება პრობლემა. ეს, ალბათ გამომუშავებული ინსტინქტი, ან რამე ამდაგვარია. ასეთი ტერმინების მორგება კარგად არ გამომდის.
იმ კაზინოს მივუახლოვდი, და რას ვხედავ?! ჩვენი მოთამაშე ისევ იქაა. ოღონდ ახლა სახით შესასვლელისკენ დგას, ტროტუარის მეორე მხარეს და კარს მისჩერებია, ისევ ისე, გაუნძრევლად, სუნთქვის გარეშე. წვრილ ხელში სიგარეტი უჭირავს. როგორც ჩანს ერთ-ორი ნაპაზი გამოურტყია და იმის მერე თვითონაც გაშეშებულა და სიგარეტიც ხელში გაუშეშებია. ძალაუნებურად, მეც ადგილზე გავქვავდი და თითქოს სუნთქვა შემეკრა. ველოდებოდი რას იზამდა. მოულოდნელად, ალბათ მზერა იგრძნო, გამომხედა. მე დავიბენი, თვალი სწრაფად მოვაშორე და გზის მეორე მხარეს გადავედი. ისეთი ადგილი შევარჩიე, მისთვის შეუმჩნეველი რომ ვყოფილიყავი. სულ დამავიწყდა, რომ მაგვიანდებოდა, მაგრამ ლექცია მოიცდიდა. იდგა ასე, იდგა დაახლოებით ორი წუთი, სანამ სიგარეტი თითებამდე არ ჩაიწვა და ნამწვავმა თითი არ დაუწვა. მხოლოდ მაშინ გამოფხიზლდა. ხელი სწრაფად გაიქნია და შემდეგ დამწვარი თითი პირში ჩაიდო. მერე ხელები ისევ ქურთუკში ჩაიწყო, ისევ ქურდულად მოიკუნტა, ერთი-ორი ისკუპა და კაზინოს კარს უკან გაუჩინარდა.
მაშინღა მივხვდი რამ გაახარა ასე დილით, მტკვარს რომ ჩაჰყურებდა დიდის ამბით. მან ის ადამიანი გამონახა, ვინც ფულს ასესხებდა და ამით ცხოვრება გაუხანგრძლივა.
მეორე დღეს ლექციები შუადღით მქონდა და დილით რაღათქმაუნდა ლოგინში დავრჩი. ძალიან კი მაინტერესებდა როგორი სახე ექნებოდა დილით ისევ რომ გამოვიდოდა კაზინოდან ხელცარიელი. იქნებ, სულაც ამჯერად მოეგო და გამდიდრებულიყო. იქნებ, ამჯერად ფულის სესხების ვარიანტები ამოსწურვოდა და ისევ მტკვრისკენ გაჰყოლოდა გზას. იმის მერე იქ რომ გავივლი, თვალი კაზინოს კარისკენ გამირბის, მაგრამ ის აღარ შემინიშნავს.