დღეს ოთხშაბათია და დღეს მიგელ დე უნამუნოს “ბურუსზე” დავწერ ერთი–ორ სიტყვას. წინა პოსტში ვთქვი, რომ აღარ გაგიმხელდით დასასრულს, მაგრამ ახლა ჩემს ნათქვამზე დავფიქრდი, და გადავწყვიტე, რომ გადავიფიქრო. ეს იმიტომ, რომ წიგნში მთავარი არა სიუჟეტი, არამედ მასში ჩადებული აზრია. კი, არსებობს უაზრო წიგნები ყოველგვარი კონცეპციის გარეშე და თუ ოდესმე ასეთ წიგნებზე დავწერ, მაშინ გამონაკლისს დავუშვებ. თანაც სიუჟეტის დამალვა წერისას მზღუდავს და ბოლომდე სათქმელს ვერ ვამბობ.
ბოლოსდაბოლოს, განა ყოველთვის მთავარი გმირის სიკვდილშია წიგნის მთელი არსი? ძალიან ბევრ წიგნში, ხომ ისედაც ცხადია, რომ პროტაგონისტი ბოლოს აუცილებლად მოკვდება. აღარ ვაპირებ დაგიმალოთ და პირდაპირ გეტყვით, უნამუნომ ავგუსტო(მთავარი პერსონაჟი) მოკლა. მხატვრული გამოთქმა არ გეგონოთ, წიგნში მართლაც თავად ავტორი კლავს თავის მთავარ გმირს.
რაღათქმაუნდა, აქაც მოვლენები ერთი ადამიანის გარშემო ვითარდება. ეს ადამიანი ავგუსტო პერესია. მდიდარი და უზრუნველი, მაგრამ ობოლი და მარტოსული ახალგაზრდა, რომლის ცხოვრებაც არანაირ აზრს არ ატარებს და “აზრიან” არსებად ერთი შემთხვევის შედეგად გადაიქცევა. ის ქუჩაში ერთ ლამაზ ქალიშვილს გადაეყრება და შეუყვარდება კიდეც. ავგუსტოს თითქოს თვალები აეხილება და ამ მოვლენის შემდეგ მას არამარტო ეს ქალიშვილი, ეუხენია, არამედ ყველა ქალი უყვარდება. ავგუსტო ეუხენიას დაპყრობის პარალელურად, თავის მსახურ გოგონასაც, როსარიტოსაც ეალერსება. საბოლოოდ მას უწევს ამ ორ ქალს შორის გააკეთოს არჩევანი, თუმცა არცერთთან არ უმართლებს. ის ცდილობს ქალების ფსიქოლოგია მეცნიერულად შეისწავლოს და ამ ორ ქალზე ექსპერიმენტები ჩაატაროს, მაგრამ საბოლოოდ, თავად ხდება მათ მიერ მოწყობილი ბოროტი ექსპერიმენტის საცდელი ბაყაყი.
წიგნის სათაური პირდაპირ მის აზრს უკავშირდება. სიტყვა “ბურუსი” უნამუნოსთან არის ისეთი მდგომარეობა, როდესაც ადამიანი არ შეიცნობს, არ ფიქრობს. ავგუსტო ამ ბურუსიდან გამოსვლას ცდილობს. ის ცდილობს შეიცნოს საკუთარი თავი, დანიშნულება, ქალები რომლებიც უყვარს და თავად სიყვარულიც.
წიგნში ძალიან საინტერესო ისტორიებს, დიალოგებსა და მონოლოგებს შეხვდებით ქორწინებაზე, შვილებზე, სხვადსხვაგვარ სიყვარულზე, ცხოვრების არსზე და კიდევ ბევრ რამეზე.
აი რამდენიმე ამონარიდი:
”ის ვისაც განძი აქვს, მას თავგამოდებით იცავს, ვიდრე ის, ვისაც ქარხანა აქვს. რამეთუ მნიშვნელოვანია შენარჩუნდეს ჭის წყალი და არა ჭის წყარო.”
”როდესაც ადამიანი ოჯახდება, თუ ის მართლაც შეყვარებულია, თავდაპირველად ვერ ეხება ცოლის სხეულს, ისე, რომ არ გაგიჟდეს და არ აენთოს ხორციელი სურვილი, მაგრამ, დროის სვლასთან ერთად, იგი მიეჩვევა, და ერთ დღესაც, როდესაც ხელით ცოლის შიშველ თეძოს შეეხება, იგრძნობს, რომ ეხება საკუთარს და თუ მის ცოლს მოაჭრიან თეძოს, მას ეტკინება ისე, თითქოს მას მოაჭრეს სხეულის ნაწილი.”
”ფიქრი კი ეჭვია და არაფერი სხვა. რისიც გწამს, ის უწყი, მას ეჭვის გარეშე წარმოიდგენ. არც რწმენა, არც ცოდნა და არც წარმოსახვა არ მოიცავს ეჭვს, უფრო მეტიც, ეჭვი მათ ანგრევს, თუმცა ფიქრი სწორედ დაეჭვების საფუძველზე ხდება. და სწორედ ეჭვი ქმნის ცოდნისა და რწმენისაგან, რომლებიც ესთეტური, უძრავი, მკვდარი ბუნებისაა, ფიქრს, ერომელიც მოძრავი, მოუსვენარი და ცოცხალია.”
წიგნი ძალიან დიდი ყურადღებით უნდა წაიკითხოთ, არა იმიტომ, რომ სიუჟეტია ჩახლართული, არამედ იმიტომ, რომ თითქმის ყველა გვერდზე სხვადასხვა თემაზე ძალიან საინტერესო აზრებსა და შეხედულებებს შეხვდებით. ეს გასაკვირი არცაა, რადგან უნამუნო ფილოსოფოსია და მისი ნაწარმოებებიც ღრმა ფილოსოფიურ აზრებს შეიცავენ.
”ბურუსი” ქართულად წავიკითხე. იგი ილიას უნივერსიტეტის მიერ არის ნათარგმნი. მართალია, ტექსტში უხვად გვხვდება რუსული კალკები და წვრილმანი შეცდომები, მაგრამ ამას ალბათ მომავალში გამოასწორებენ და იმედია ბევრ საინტერესო ნაწარმოებსაც გადათარგმნიან.
ისიც უნდა ვთქვა, რომ წიგნის პირველმა 50–60–მა გვერდმა არაერთგვაროვანი შთაბეჭდილება მოახდინა. უნამუნოს წერის სტილი ძალიან გადაპრანჭულად მომეჩვენა. თქვენ თვითონ განსაჯეთ:
“ღრუბლებს აპობდა მბრწყინავი არწივი,ნამით დასველებული მარგალიტის ფრთებით, უძრავი მტაცებლის თვალების ბრიალით მზიან ბურუსში, მძინარე გულით ტკბილ მოწყენილობაში გამოჭედილი მკერდით გრიგალის საფარვლის ქვეშ. ირგვლივ სიჩუმე გამეფებულიყო, რომელსაც მიწის შორეული ხმაური ქმნიდა და იქ, შორს, მაღლა ცაში, ორი ტყუპი ვარსკვლავი მოჩანდა უხილავ ნუგეშად.”
wtf?
მაგრამ ეპითეტებით გადაჭარბებული წინადადებები გვერდების ზდასთან ერთად იკარგება. თუმცა ასეთი წინადადებების აღმოჩენისას წიგნის ბოლომდე არწაკითხვის სურვილი მიჩნდება ხოლმე. აქ მთავარია თავს ძალა დაატანო და ეს უვარგისი ადგილები გადაღეჭო. საერთოდ, წიგნი პირველი 50 გვერდით არასდროს შეაფასოთ. ეს არასწორია, რადგან წიგნში ყველაზე უვარგისი ადგილი სწორედ პირველი 50 გვერდია.
პ.ს. შემდეგი წიგნი ფიცჯერალდის დიდი გეცბი იქნება.
მარადმწვანე საძოვრები 
aba, aki ambobdi gadapranchuliao? ^o^